بورس چیست ؟
بورس يا بهابازار به بازاری اطلاق میشود که قیمت گذاری و خرید و فروش کالا و اوراق بهاداردر آن انجام میپذیرد.
بورس به دو نوع بورس کالا و بورس اوراق بهادار طبقه بندي مي شود. در بورس کالا كالا و بورس اوراق بهادار سهام و اوراق قرضه مورد معامله قرار میگیرد. هرچند كلمه بورس عموما در معني بورس اوراق بهادار به كار گرفته مي شود.
چگونه وارد بورس شویم ؟
برای معامله در بازار بورس، هرشخصی حقیقی یا حقوقی نیاز به یک کارگزار رسمی و کد معاملاتی دارد. کارگزار در واقع واسط بین معاملهگر و بازار بورس میباشد. افراد عادی جامعه نیز میتوانند با دریافت کدمعاملاتی از کارگزاریهای رسمی، خرید و فروش سهام و اوراقبهادار را در بورس انجام دهند. امکان معاملات آنلاین سهام، پیگیری قیمتها و سایر اطلاعات موردنیاز تحلیل سهام از طریق اینترنت، باعث شدهاست رغبت بیشتری برای حضور در بورس در بین افراد ایجاد شود.
بورس کالا
بورس کالا، عبارت است از یک بازار سازمان یافته که در آن جا تعداد زیادی از فروشنده ها ، کالا ها و محصولات خودشان را عرضه می کنند و این کالا ها بعد از این که توسط تعدادی از کارشناس ها مورد ارزیابی قرار گرفتند و ارزش گذاری شدند ، در معرض خرید مشتریان گذاشته می شوند . در این نوع بورس ، معمولا مواد اولیه و خام مورد خرید و فروش قرار می گیرند . اسم هر بورس کالایی ، از نام کالایی که مورد معامله قرار می گیرد ، می آید . مثلا می گویند بورس فرش ، بورس اتوموبیل و یا …
بورس ارز
در این بورس ، پول های خارجی داد و ستد می شوند . متاسفانه این نوع بورس در کشور ایران انجام نمی شود .
بورس اوراق بهادار
در این نوع بورس ، چیزهایی مثل برگه های مشارکت یا سهام ، مورد خرید و فروش قرار می گیرند . در کشور ایران ، این برگه های بهادار به طور همیشگی و به صورتی رسمی در یک محل معین داد و ستد می شوند که به آن بازار ، بورس اوراق بهادار می گویند .شرکت های مختلف ، ابتدا وارد این بازار می شوند و بعد از این که تحقیقات لازم برای ارزیابی کارایی و عملکردشان انجام گرفت ، اجازه پیدا می کنند که وارد بازار بورس بشوند .
این شرکت ها وظیفه دارند که همه اطلاعات مالی مربوط به خودشان را در زمان هایی که از قبل برای آن ها تعیین شده است ، جمع آوری کنند و آن را به سازمان بورس ، اعلام بکنند و اگر به هر دلیلی از این کار خودداری بکنند ، مطابق قوانین و مقررات با آن ها برخورد می شود .
تالار بورس چه محلی است؟
در کشور ایران ، بورس از تاریخ ۱۳۴۶ روی کار آمده است و ساختمان اصلی آن ، در خیابان حافظ است . اصلی ترین تالار بورس در ایران ، تالار حافظ است . سهامدارانی که در بورس فعالیت می کنند ، در این تالار حضور پیدا می کنند و با نگاه کردن به نمایشگرهایی که داخل این تالار نصب شده است ، به صورت لحظه به لحظه در جریان تغییر قیمت سهام و شاخص های مربوط به آن قرار می گیرند .
همچنین حاضران در این تالار ، دائما از میزان سفارشات و هم چنین مقدار عرضه و تقاضا برای هر سهامی با خبر می شوند . در این تالار ، یک سری بروشورها ی خبر رسانی هم پخش می شوند که حاضرین می توانند از این خدمات جانبی هم استفاده بکنند .
غیر از تالار حافظ ، ما باز هم تالارهای دیگری در باقی شهرها داریم که توسط سازمان بورس دائر شده اند و به افراد علاقه مند به سرمایه گذاری ، خدمات می دهند .
آیا حتما باید در تالار بورس حاضر بشویم ؟
خوشبختانه پاسخ به این سوال منفی است و امروزه دیگر مردم می توانند خیلی راحت در منزل و یا محل کارشان بنشینند و به صورت آنلاین به خرید و فروش سهام بپردازند و دیگر نیازی ندارند که حتما به تالار بورس بیایند تا بتوانند این کارها را انجام بدهند و این برای صرفه جویی کردن در وقت ، خیلی موثر است . دیگر مهم نیست که چه زمانی از شبانه روز است و در کجا هستید چون شما می توانید با اتصال به اینترنت هر بررسی ای را که می خواهید در مورد سهام خودتان انجام بدهید .
حتما برایتان این سوال به وجود می آید که پس چرا هر وقت در اخبار تالار بورس را نشان می دهند ، همیشه اینقدر شلوغ و پر همهمه است ؟! دلیلش این است که بعضی از سهامداران برای این که از نظرات باقی افراد هم در مورد اوضاع سهام مختلف با خبر بشوند در تالار حاضر می شوند تا با آن ها مشورت بکنند.
اصول سرمایهگذاری در بورس چیست؟
بازار بورس مانند هر بازار دیگری دارای اصول و شرایط ویژهای است که با در نظر گرفتن و عمل به این اصول پایهای، میتوان به سرمایهگذاری با پذیرش کمترین ریسک اقدام نمود.
سرمایهگذاری با ”سرمایه مازاد“
اولین و مهمترین اصل همین است که همواره مورد تأکید و توصیه مسئولان و فعالان با سابقه بازار میباشد. در واقع از آنجائی که این بازار بهدلیل افت و خیزهای متوالی وضعیت یکسانی ندارد، معمولاً سرمایهگذارانی میتوانند با خیال راحت، بحرانهای مقطعی بورس را تحمل نمایند که با سرمایهمازاد خود در این بازار حضور دارند و در عین برخورداری از ملزومات اولیه زندگی (مسکن، خودرو، لوازم خانکی و…) مازاد سرمایه خود را به این بازار تزریق کردهاند. از مقروض شدن به دیگران به منظور سرمایهگذاری در بورس اجتناب نمایید تا ابتکار عمل و انبساط خاطرتان از دست نرود.
تشکیل سبد سهام
پرهیز از خرید ”تک سهام“ و تشکیل سبدسهام، دومین اصل مهم بهمنظور کاهش ریسک سرمایهگذاری برای حضور در بازار بورس است. از آنجا که افت وخیز قیمت سهام شرکتها دارای روند متفاوتی هستند، بهتر است سرمایه موجود جهت خرید سهام در چند شرکت از صنایع مختلف تزریق شود تا ریسک سرمایهگذاری کاهش یابد.
دیدگاه بلندمدت
سومین اصل بورس اوراق بهادار، سرمایهگذاری با دید بلند مدت است. تجربه و گذشته شاخصهای مختلف بورس اوراق بهادار نیز نشان داده در هیچ دوره سه سالهای سهامداران دچار ضرر و کاهش ارزش سرمایه نشدهاند. بنابراین هرچه دید سرمایهگذاران بلند مدتتر باشد به همان نسبت نیز ضریب ریسک به حداقل میرسد.
عدم قطعیت
عدم قطعیت بازار، اصل دیگری است که میبایست در هر شرایطی مدنظر سهامداران قرا رگیرد. گاها ”دیده شده که افراد تنها به صرف بازدهی گذشته یک شرکت و یا شاخصهای بورس اوراق بهادار به این بازار روی آوردهاند و با ذهنیت تداوم روند گذشته انتظار کسب سود داشتهاند.
در حالی که بورس اوراق بهادار به ”تالار شیشهای“ معروف است و با هر تلنگری فرو میریزد و ترک بر میدارد پس همواره باید در نظر داشت که وضعیت (مثبت و منفی) یک دوره بورس اوراق بهادار را نمیتوان به زمانهای آینده تعمیم داد. به عبارت دیگر، در این بازار اصل ”یگانه عنصر ثابت جهان تغییر است“ مصداق کاملی دارد.
انواع تحلیل
برای بهدست آوردن بازده مناسب در بورس حتماً باید نکات فوق را مد نظر داشت. بهعلاوه با استفاده از تحلیلهای عملی متداول (فاندامنتال ـ تکنیکال) شرایط را برای دستیابی به بیشترین بازده در کمترین زمان ممکن مهیا نمود.
استفاده از تئوری مدرن پرتفولیو (MPT) نیز کمک مؤثری در بهینهسازی سبد سهام و توازن ریسک و بازده مینماید.
کارگزاری چیست؟
در گام اول بهتر است بدانید کارگزاران اشخاصی حقیقی یا حقوقی هستند که نقش واسطه بین خریدار و فروشنده را در بازار بورس بازی می کنند. آنها در این نقش وظیفه یافتن خریدار برای فروشنده و فروشنده برای خریدار را بر عهده دارند. به عبارتی آنها عامل تطابق عرضه و تقاضا هستند و به دو دسته خصوصی و دولتی تقسیم می شوند. خرید و فروش سهام شرکت های بورسی در بازار، فقط توسط کارگزاران رسمی سازمان بورس اوراق بهادار امکان پذیر است. به این ترتیب اطلاعات مربوط به معاملات مانند تعداد سهام، قیمت مورد معامله و تعداد خریدار و فروشنده هر روز در دسترس قرار می گیرد.
کارگزاران طی تشریفات و آزمون های متعدد و خاصی انتخاب می شوند و مجوز تاسیس و فعالیت خود را از سازمان بورس اوراق بهادار دریافت می کنند. کارگزاران به حساب مشتری خود وارد بازار می شوند و به وکالت از سوی او اقدام به معامله می کنند. بدون انتخاب یک کارگزار نمی توانید در بورس فعالیت کنید. هر کسی که علاقه مند به فعالیت در بورس است باید یک کارگزار مناسب برای خودش انتخاب کند.
کدام کارگزار مناسب من است؟
سرمایه گذاران دائمی و بزرگ بورس هر کدام با کارگزار معینی کار می کنند. به غیر از کارگزارانی که به تازگی مجوز مشاوره و سبدگردانی دریافت کرده اند، سایر کارگزاران اجازه ارائه مشاوره به سرمایه گذاران را دارند. اما نکته مهم این است که برای آنها تفاوتی نمی کند سرمایه گذار چه سهمی بخرد و بفروشد، آنها تنها کارمزد خود را دریافت خواهندکرد. در نتیجه این سرمایه گذار است که باید با توجه به خواسته خود از بورس کارگزار خود را انتخاب کند. قابلیت انجام سریع سفارش مشتری، داشتن اطلاعات مربوط و کافی، داشتن سیستم های داخلی مناسب، حجم سرمایه گذار از جمله مهم ترین معیارها برای انتخاب کارگزار است.
در انتخاب کارگزار باید دقت کرد برای چه مقدار سرمایه هایی کار می کند و آیا سرمایه مادر حدی است که کارگزار آن را جدی بگیرد. اصولا کارگزاران به نسبت حجم سرمایه افراد، آنها را در اولویت قرار می دهند. فرضا کارگزاری که اکثر مشتریان آن دارای سرمایه های بالای یک میلیارد ریال باشند، برای سرمایه گذار با سرمایه 100 میلیون ریال مناسب نیست.
تعداد مراجعه کنندگان به کازگزار هم معیار مهمی است. به این معنی که آیا کارگزار فرصت رسیدگی به درخواست های همه مشتریان را دارد؟ چرا که در غیر این صورت شاید به علت نداشتن فرصت برای انجام درخواست های خرید و فروش مشتریان درخواست ها به روزهای بعد موکول شود و این مسئله با توجه به ارزش زمان در معاملات بورس ممکن است موجب از دست رفتن برخی فرصت ها شود. اشخاص حقیقی که با یک سرمایه محدود وارد بازار بورس می شوند بهتر است سراغ کارگزاری هایی که مشتریان حقوقی دارند، نروند.
کارگزار با خدمات محدود
کارگزار با خدمات محدود، کارگزاری است که صرفا خرید و فروش را انجام می دهد و کارمزد دریافت می کند. کارگزار با خدمات محدود، نسبت به کارگزار با خدمات کامل، کارمزد کمتری دریافت می کند و درعوض، خدماتی که به مشتریان ارائه می دهد، کاملا محدود است. خدمات کارگزاری با خدمات محدود می تواند شامل قیمت های لحظه ای سهام، عرضه و تقاضای بازار، حجم معاملات روزانه و در گاهی موارد، مشاوره دادن به سرمایه گذاران در هنگام ثبت سفارش باشد. برای تازه واردها انتخاب کارگزار محدود توصیه می شود اما بهتر است پس از زمانی فعالیت به دنبال یک کارگزار با خدمات کامل باشد.
کارگزار با خدمات کامل
کارگزاری ها با خدمات کامل خدمات متنوع و کاملی به مشتریان خود ارائه می کنند، این خدمات شامل مشاوره، برنامه ریزی مالی، مدیریت سبد سهام و… نیز هست. کارگزار با خدمات کامل، علاوه بر خدمات خرید و فروشی که کارگزار با خدمات محدود انجام می دهد، خدمات دیگری مانند خبرنامه های تحلیلی که به صورت روزانه، هفتگی و ماهانه ارائه می شوند، ارائه تحلیل در مورد پرتفوی سرمایه گذاران و شرکت های سرمایه گذاری، محاسبه ریسک و بازده در مورد سرمایه گذاری هر شخص حقیقی و حقوقی را ارائه می کنند. کسانی که به دنبال حضور ماندگار و قوی در بورس هستند بهتر است سراغ این نوع کارگزاری ها بروند.
کارگزاری ها کجا هستند؟
تقریبا در همه شهرهای بزرگ کشور کارگزاری های رسمی بورس وجود دارند. شما برای اطلاع از آدرس و درجه اعتبار آنها می توانید به سایت اینترنتی سازمان بورس سری بزنید و در جریان جزییات فعالیت های آنان قرار بگیرید. اگر در شهری کارگزاری بورس وجود نداشت شعب مخصوص بانک ملی وظیفه آنها را انجام می دهند.
شما نمی توانید به طور مستقیم اقدام به خرید سهام یک شرکت در بورس یا فرابورس کنید، برای این کار لازم است سفارش خود را به یک کارگزار بدهید تا آن کارگزار سهام مورد نظر شما را خریداری کند. معاملات در بورس اوراق بهادار تهران از طریق کارگزاران انجام می شود. این کارگزاران در انجام معاملات نقش نماینده خریدار یا فروشنده را ایفا می کنند. کازگزاران دارای مجوز کارگزاری از سازمان بورس و عضو بورس هستند. و سرمایه گذار می تواند برای معاملات اوراق بهادار کارگزار خود را با توجه به معیارهایی از قبیل انجام به موقع سفارش، داد و ستد سهام با مناسب ترین قیمت و نحوه ارائه خدمات جانبی انتخاب کند.
واریز وجه به حساب کارگزار
پس از اعلام تصمیم نهایی خرید سهام به کارگزار و تکمیل فرم های مربوط به سفارش خرید، کارگزار مربوطه یک شماره حساب بانکی به سهامدار اعلام خواهدکرد که باید وجه مربوط به خرید سهام به این شماره حساب واریز شود، چنانچه پس از خرید سهام رقم واریزشده کمتر یا بیشتر از مبلغ کل سهام باشد ما به التفاوت آن با سهامدار محاسبه خواهدشد.
افزودن دیدگاه