با تاریخچه چای آشنا شوید

تاریخچه چای

دانستن تاریخچه چای این نوشیدنی فوق العاده محبوب و لذت بخش خالی از لطف نمی باشد، ما در اینجا سعی داریم معرفی کاملی از این موضوع برای شما دوست داران نوشیدنی های کافئین دار انجام دهیم.

شاید ما ایرانی ها بخاطر سابقه طولانی مدت و محبوبیت بالای این نوشیدنی در بین جامعه مان یک نوع حس مالکیت نسبت به این نوشیدنی داشته باشیم ولی باید بدانیم این موضوع فقط مختص ایرانی های نمی باشد و این نوشیدنی پس از آب پر مصرفترین نوشیدنی جهان می باشد.

تاریخچه واژه چای

برای شناختن کامل چای و دانستن تاریخچه آن در ابتدا لازم است تاریخچه و سرگذشت کوتاهی از واژه چای را برای شما بازگو کنیم.

چای واژه‌ای است چینی که ابتدا در کشور چین و شمال هندوستان به کار برده شد و پس از گذشت زمان تقریباً با همان تلفظ وارد زبان فارسی شده‌ است.

نام این گیاه در گویش چینی جنوبی “چای” و در گویش چینی شمالی به صورت “تِی“ تلفظ می‌شد و هر دو تلفظی از یک حرف چینی یگانه در چین قدیم می باشند.

با گذشت زمان و گسترش این نوشیدنی در اروپا، مردم اروپای غربی نام این گیاه را از چینیان شمالی (یعنی همان واژه تی) و مردم خاورمیانه و شمال آفریقا نام آن را از چینیان جنوبی (واژه چای) آموختند.

چای چیست و کشت چای و فرآوری آن چگونه انجام می‌شود؟

از جنبه‌ی علمی، گیاه و نوشیدنی حاصل از یک گل زینتی به نام علمی Camellia sinensis را چای می‌نامند. نام آن در چین جنوبی و چین شمالی به ترتیب، «چای» و «تِی» گفته می‌شود. کشت چای در مناطقی صورت می‌پذیرد که در آنجا حداقل 1200 میلی‌متر بارندگی سالانه وجود داشته باشد و خاک مناسب برای آن خاک اسیدی با PH پنج و نیم است. از جنبه‌ی فرآوری، برگ چای مراحل حرارت دهی، خشک سازی و گاه افزودن برخی دیگر از گیاهان را می‌گذراند و سرانجام به مدت چند دقیقه در آبِ جوش، جوشانده می‌شود. فرآوری نوع سیاه آن به دو روش رسمی (Orthodox) و غیررسمی (Unorthodox) قابل انجام است. در این گیاه، «آنتی‌اکسیدان»، «کافئین» و «تئوفیلین» وجود دارد

پیدایش چای

جالب است بدانید بوته چای برای نخستین بار در کشور چین و حدودا پنج هزار سال پیش شناخته شد که به تدریج با شناخت خواص درمانی آن در تمام جهان گسترش پیدا کرد، علاوه بر این موارد از چای برای مصارف رنگ‌ آمیزی نیز در گذشته استفاده می شده است.

بعد از چین، این اروپایی ها بودند که ویژگی های این نوشیدنی فوق العاده را درک کردند و به سراغ آن رفتند، و هلندی‌ ها بودند که در سده هفدهم این کار را انجام دادند، در اروپا ابتدا چای را فقط در مغازه‌های عطاری عرضه می کردند.

نیکولاس تولپ یکی از پزشکان برجسته هلندی، در کتاب خود تحت عنوان مشاهدات پزشکی در سال 1641 اعلام کرد: با نوشیدن چای از همه بیماری‌ها در امان هستید و عمرتان طولانی می‌شود.

اما باز هم مانند هر محصول جدید مقاومت در ابتدای معرفی آن وجود داشت تا پس از گذشت حدودا یک قرن و در قرن 18 زمانی که «آن» ملکه انگلیسی چای را به جای آبجو انگلیسی به عنوان نوشیدنی صبحانه خود انتخاب کرد نقطه عطف گسترش این نوشیدنی در اروپا استارت خورد.

اما طولی نکشید نوشیدن چای برای مدتی در مستعمرات انگلیس در آمریکا تحریم شد، دلیل آن هم این موضوع بود که بریتانیایی‌ها بر خریداران چای حتی برای اهداف درمانی، مالیات های سنگینی تحمیل کردند.

اما مستعمره ‌نشینان در برخی جوامع آمریکا به اعتراض به این موضوع برخاستند و حتی پس از گذشت زمان همین معترضان تندخو مخفیانه سوار کشتی‌ های بریتانیایی شدند و 342 صندوق چای را به «لنگرگاه بوستون» بردند و با بهای ارزان‌ تری فروختند.

گسترش مصرف چای در ایران

همانطور که همه ما می دانیم امروزه مصرف چای یکی از اجزای جدایی ناپذیر زندگی عادی مردم در ایران است، اما با این حال سابقه مصرف چای در ایران کمتر از دو قرن می باشد.

در کل مشخص نیست ایرانیان چه زمانی اولین بار با این نوشیدنی آشنا شدند، ابوریحان بیرونی در کتاب الصیدنه اش که در نیمهٔ اول قرن پنجم نوشته شده، جزئیاتی در خصوص گیاه چای و استفاده از آن به عنوان نوشیدنی در تبت و چین آورده‌است.

امیرکبیر فراهانی نقش بسیار مهمی در ترویج چای در ایران داشته است، او از دولت فرانسه دو دست ظروف چای خوری، که شامل یک سماور نقره‌ای بود را خریداری کرد و با ایجاد شرایط لازم و اتخاذ تمهیدات و اختصاص یارانه دولتی به استادکاران شهر اصفهان توانست تولید تجهیزات لازم برای نوشیدن چای را بومی سازی کند.

نوشیدن چای آنقدر در بین ایرانیان محبوب است که آمارهای جهانی نشان می دهند کشور ایران به تنهایی بین 4 الی 5 درصد مصرف چای جهان را به خود اختصاص داده است.

مضرات مصرف چای

مصرف بیش از حد چای در طول روز بخصوص انواعی که دارای اسانس و رنگ‌های مصنوعی هستند، مضرات و خطرات بسیار زیادی برای بدن ایجاد می‌کنند. از جمله این مضرات می‌توان موارد زیر را عنوان کرد:

• ایجاد مشکلات گوارشی از جمله زخم معده، تحریک ترشح اسید معده و ایجاد یبوست
• بروز خستگی بیش از حد در فرد مصرف کننده
• تولید سموم خطرناک در بدن
• ابتلا به سردرد در مصرف زیاد