آموزش

علم مزاج شناسی(ویژگی افراد دموی)

می 11, 2019

205 بازدید

5 min read

سه روش تشخیص در طب اسلامی وجود دارد:

مزاج شناسی
نبض
ادرار و مدفوع

در بین این سه روش، مزاج شناسی کامل تر، جامع تر و فراگیرتر است. نبض هم یک روش فوق تخصصی است که هوشیاری خاصی را می طلبد و برای کسانی که نمی توانند حرف بزنند مثل اطفال و افراد مسن، روش خوبی است.

نبضی که پر و آرام است دموی می باشد و نبضی که پر و تند می زند صفراوی و نبضی که ضعیف و آهسته می زند بلغمی و نبضی که ضعیف، تند و تیز می زند سوداوی است.

اختلال مزاج ها

اختلال مزاج ها بحثی مهم و اساسی در طب اسلامی است. از نظر طب اسلامی بسیاری از بیماری ها به اختلال در مزاج های چهارگانه بر می گردد و در پی به هم ریختن مزاج ها عوارض بیماری بروز می کند. کسی که از مزاج های چهارگانه شناخت کافی داشته باشد و بر آن ها مسلط شود می تواند بسیاری از بیماری ها را درمان کند، به طوری که حتی اگر داروی یک بیماری را نشناسد می تواند از راه شناخت مزاج نوع بیماری را تشخیص دهد و آن را درمان کند. به این گونه آن بیماری به صورت ریشه ای درمان می شود. در واقع با تشخیص هر نوع مزاج و کشف راه های غلبه بر آن می توان بیماری های مرتبط را تشخیص داد و درمان کرد. در این گفتار راه های تشخیص مزاج های چهارگانه و نقش و ارتباط آن ها در به وجود آمدن بیماری ها در قالب روایات مختلف مورد بررسی قرار می گیرد.

هیچ یک از مزاج های چهارگانه به تنهایی کاربردی ندارد و باید همراه یکدیگر به صورت مساوی وجود داشته باشند.

اهمیت طبایع چهارگانه تا حدی است که قوام و اسا بدن بر آن ها استوار است و بر سلامت، زندگی و مرگ انسان بسیار تاثیر گذار است.

مزاج سرشتی

مزاج سرشتی یا جبلی، مزاجی است که از طریق ارث از پدر و مادر به فرد منتقل می شود و از زمان تولد در فرد وجود دارد و یک حالت طبیعی برای آن فرد به حساب می آید.

هر مزاج دارای علایم و خصوصیات خاص خود می باشد که با علایم بیماری ناشی از غلبه اخلاط که در ادامه به آن می پردازیم، تفاوت دارد.

ویژگی افراد دموی

لایه زیرین صفرا لایه ای است که قرمز و شفاف است که به آن دم گفته می شود و کار آن ساخت عضلات، جگر و قلب است؛ مزاج دم گرم و تر است.

یک آدم دموی نمی تواند راز نگهدار باشد؛ ظاهری آرام و باطنی طوفان زا دارد.

اگر دم در پوست باشد پوست، گرم می شود و عرق گرم تولید می شود؛ در دموی ها آکنه هایی که به وجود می آید سرسیاه و درشت در صورت، شانه و سینه است اما در شانه بیشتر است و بعضا دمل هم وجود دارد، این حالت ها در دوران جوانی بیشتر است چون جوانی دوره اوج غلبه دم است، رگها پر میشود و کهیر هم به وجود می آید.

اگر دم در سر زیاد شود اول در صورت نمایان می شود، از این جهت اول سر را گرم می کند و لذا سر درد میگرنی گرم پدید می آید و کل سر را می گیرد و غذای گرم، عطر و گرما این درد را تشدید می کنند و این درد در شب آرام می شود؛ اگر این گرمی زیاد شود اول موی وسط سر می ریزد.

اگر دم در معده زیاد باشد شخص تمایل به ترشی فراوان پیدا میکند و هر چه افزایش بیشتری پیدا کند اشتهایش کمتر می شود، پس اگر بخواهیم اشتها را بیشتر بکنیم باید معده و کبد را مقداری سرد بکنیم مثلا با خوردن آبلیمو، سرکه، آبغوره، ترشی ها.

اگر گرمی در روان افزایش پیدا کند و گرایش تربیتی فرد به سوی اعتقادات باشد به اوج آن می رسد.

وقتی که دم در بدن زیاد شود، رطوبت و گرمی زیاد می شود و اولین چیزی که پدید می آید بالا رفتن حجم است و باعث می شود که اندام درشت تر شود، سر بزرگ، شانه های درشت، بازوی درشت، سینه، لب و دهان بزرگ، چشم درشت، پوست گلکون، صورت پف، موها درشت و مشکی، پرمویی چهره و تن، پراکندگی مو، ابروهای زیاد، گردن کوتاه وکلفت، نبض پر، اشتها به سردی ها و گرمی ها(چون ضد هر دو را دارد)، پرخوری، پر خواب و پر کار در صورت اراده، اهل افراط و تفریط، بیش فعال در امور جنسی، استعداد مهرورزی و غضب بیشتر، اهل ابداع، همه سو نگر، اهل خالی بندی، خیال پرداز، حماسه سرا، خونریزی لثه از دیگر نشانه های آن است.

علایم دم